Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Bidens tripartita & Prunus brigantina

fotò
fotò
Canebe-d'aigo

Bidens tripartita

Asteraceae Compositae

Noms en français : Bident à feuilles tripartites, Bident trifoliolé.

Descripcioun :
Lou canebe-d'aigo, pas tant coumun que soun fraire bessoun, aquéu rama Bidens frondosa, trachis sus lou limas de ribiero e d'estang. Fai de flour coumpausado pourtado pèr de long pecou e d'ounte raiounon de bratèio pulèu longo. La maje part de si fueio soun divisado, mai au contre de Bidens frondosa, que ié sèmblo proun, li divisioun an pas de vertadié pecou (fotò). Un autre biais pèr lou recounèisse èi de regarda la grano que sis espinulo van devers lou soumet.

Usanço :
En Asìo dóu levant, li fueio soun manjado cuecho coume de liume.

Port : Grande erbo
Taio : 20 à 150 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Bidens
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Heliantheae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 200 m
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Bidens tripartita L., 1753

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Bidens tripartita & Prunus brigantina

R
R
R
R
ges
ges
ges
ges

Coumpara Canebe-d'aigo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò